آرکی‌تایپ یا Archetype به معنای کهن‌الگو یا نمونه‌ای از نوع خاصی از شخصیت‌ها یا بوم‌ها است که در دنیای برندسازی و بازاریابی برای ساخن یک برند و تعیین شخصیت برند از آن استفاده می‌شود. انتخاب و در نظر گرفتن یم آرکی‌تایپ و یا شخصیت برند اولین و مهم‌ترین قدم برای برندسازی به شمار می‌رود.. این الگوها به کمک تعریف و شناسایی هویت برند، ارتباط برند با مخاطبان و انتقال پیام‌های مختلف به برندسازی و مارکتینگ یک برند کمک می‌کنند. 

طراحی شخصیت برند بر مبنای آرکتایپ‌ها، از مهم‌ترین اقدامات بازاریابی‌ست که مطرح‌ترین برندهای جهان انجام می‌دهند. آن‌ها با در نظر گرفتن یک آرکتایپ غالب، شخصیتی انسانی به برند خود می‌بخشند که به راحتی برای مخاطبان خود قابل تشخیص است.

آرکی‌تایپ برند به عنوان یک الگو یا شخصیت اصلی برای برند، اهمیت زیادی دارد زیرا این الگوها به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا هویت برند خود را بهتر مشخص کنند و بازاریابی مؤثرتری داشته باشند.

چرا آرکتایپ یا کهن الگوها برای برندینگ مهم است؟

۱) داشتن یک آرکی‌تایپ دقیق باعث تمایز برند شما می‌شود:

اگر می‌خواهید در بازار پررقابت هدف خود موفق باشید، لازمه‌ی آن داشتن یک برندسازی قوی ولازمه‌ی برندسازی قوی انتخاب آرکی‌تایپ دقیق برای برند است.

۲) شناخت مخاطب و هک ذهن آن با آرکی‌تایپ دقیق:

از آن جهت که آرکی‌تایپ‌ها در ذهن ما وجود دارند و در زندگی روزمره از طریق داستان‌هاو فیلم‌ها با آن‌ها مواجه می‌شویم، برندسازی با آرکی‌تایپ دقیق می‌تواند به برقراری ارتباط بین شما و مخاطبتان کمک کند.

کهن الگوی قهرمان:

کهن‌الگوی قهرمان یکی از ۱۲ کهن‌الگوی برندسازی است. برند‌هایی با کهن‌الگوی قهرمان اغلب قصد دارند که به مشتریان خود با کمک کردن و اراٍئه عملکرد های کارآمد آن‌هارا از مشکلات نجات دهد. دست یابی به تخصصی که دنیارا به جای بهتر و راحت تری برای مشتریان تبدیل کرده از خصوصیات بارز این کهن‌الگو می‌باشد. کهن الگوی قهرمان سعی دارد ارزش هایی که برای خود در نظرگرفته است را با انجام دادن کارهای جسورانه و سخت به مخاطبانش نشان دهد به همین علت، این کهن الگو اغلب برای برند‌هایی است که در زمانی که شرایط سخت می‌شود دست مشتریان و مخاطبان خود را گرفته و به آن‌ها انگیزه می‌دهد. ناگفته نماند که گاهی این کهن‌الگوی قهرمان خواستار آن است که مخاطبان و مشتریان خود احساس «قهرمان» شدن را تجربه کنند. کهن الگوی قهرمان، با انگیزه بوده و برای رسیدن به اهداف خود مصمم است. برند‌های قهرمان اغلب جسور و آینده‌نگر بوده و مشکلات را با تمرین و جسارت حل می‌کنند. کسب و کارهایی که از کهن‌الگوی قهرمان برای برند خود استفاده کرده رقیب‌های قدرتمندی برای شما بوده و می‌توان گفت در نگاه اول این حس را به شما انتقال می‌دهند که شما قادر به شکست دادن آن‌ها نیستید. برند‌های بزرگی مانند Nike Fedex از جمله برند های بزرگ با آرکی‌تایپ قهرمان می باشند.

کهن الگو عاشق:

از دیگر کهن الگو‌های برندسازی می‌توان به کهن‌الگوی عاشق اشاره داشت. آرکی تایپ عاشق به دنبال ایجاد یک احساس جذاب، مطلوب‌، همراه و عاشقانه‌ای در بین مخاطبان خود ایجاد کرده و یک تجربه‌ی لذت بخش و به یادماندنی همراه با صمیمیت را برای مشتریان خود بسازد. کهن‌الگو یا آرکی‌تایپ عاشق بیشتر در حوزه فشن، محصولات بهداشتی و زیبایی استفاده می‌شود. چرا که این کهن الگو به دنبال عشق و لذت بوده و می خواهد مخاطبان خودش را شیفته‌ی محصولات و خدماتی که ارائه می‌دهد کرده و به مخاطبان خود احساس دوست داشته شدن همراه با خوشحالی را القا کند. برند‌های کهن‌الگوی عاشق اغلب برند هایی هستند که برای مناسبت های خاص و گوناگونی مانند تولد، ولنتاین و سالگرد ازدواج انتخاب محصول آن ها به عنوان هدیه در نظر گرفته می‌شود. از ویژگی های کهن الگوی عاشق می‌توان به صمیمیت، مهربانی، نزدیک و حس گرا اشاره داشت.  Deepsens ازجمله برندهای بزرگ و معتبر از کهن‌الگوی عاشق هستند.

کهن الگو جست‌وجوگر:

آرکی‌تایپ جست وجوگر، به آن بخش از وجهه‌ی شخصیتت برند یا روان انسان توجه دارد که مشتاق کشف کردن و یادگیری‌است. این کهن‌الگو مدام درمسیر کشف و یادگیري‌است. دوست دارد از اسرار دنیای پیرامون خود پرده ‌برداری کند، چیزی را کشف کند و وقایع را رمزگشایی کند. کهن‌الگو جست‌وجوگر در تلاش است که زندگی رضایت‌بخشی را برای خود رقم بزند. جست وجوگر برای خود هدفی واضح و مشخصی داشته و سعی می‌کند برای رسیدن به اهداف خود مسیر‌های متفاوتی را تجربه کند و در پی آن به راز و رمز نحفته در مسیر پی ببرد. از دیگر ویژه‌گی های کهن‌الگوی جست‌وجوگر می‌توان به مستقل بودن، بلند‌پروازی، جسارت اشاره کرد.  برند‌هایی با آرکتایپ جست و جوگر مانند Jeep ThenorthFace–National Geographic–Jabama  همیشه درحال جست‌وجوی طعم‌های جدید و ایجاد تجربه‌های جدید برای مخاطبان خود می‌باشند. برند‌ها با آرکی‌تایپ جست‌وجو گر،  در تولید محصولات خود جسارت زیادی به خرج می‌دهند و دائما در حال آزمون و خطا، جست و خیز‌ها برای ارائه‌ی خدمات و محصولات جسورانه و راه گشا برای مخاطبان می‌باشند.

کهن‌الگو خالق:

کهن‌الگوی خالق همانطور که از اسمش هم پیداست همیشه درحال خلق کردن است. نوآوری و هنرمندی را دوست داشته و از راه خلق کردن به اهداف خود نزدیک می‌شود. کهن‌الگوی خالق از قدرت رویاپردازی بالایی برخوردار بوده، مبتکر و کارآفرین است. برند هایی با آرکی‌تایپ خالق دغدغه‌ی ساختن بهترین خدمات و بی‌نقص‌ترین محصولات را برای مشتریان و مخاطبان خود دارد. او سعی دارد برای رد شدن از موانع پیش رو راه‌کار جدیدی را خلق کرده و به سمت هدف خود ادامه دهد. برند‌هایی مانندLego–Nescafe–Maybelin–Adobe از نمونه‌های بارز و دقیق کهن‌الگوی خالق هستند. برند های کهن‌الگوی خالق، از قدرت ایده‌پردازی بالایی برخوردا بوده و می توانند با تولید محصولات و خدمات منحصر به فرد می‌توانند تآثیرگذاری بسیاری بر روی مخاطبان خود داشته باشند. کهن‌الگوی خالق، هدف اصلی خود را عملی‌ساختن ایده‌ها دانسته و در راستای آن تلاش می‌کند. کهن الگوی خالق سعی دارد محصولاتی را خلق کند که ارزش ابدی داشته و همیشه در بازار و ذهن مخاطبان خود به به عنوان برندی خلاق و دوست‌داشتنی بماند.

کهن‌الگو حامی:

کهن‌الگوی حامی، دیگر کهن الگو در برندسازی است که در بین برند‌های آرایشی و بهداشتی رایج‌تر می‌باشد. آرکی‌تایپ حامی همیشه درحال همدلی و همراهی با مخاطبان خود بوده و در تلاش است که از مشتریان خود مراقبت کند. شاید بهترین توصیف از آرکتایپ حامی همین باشد که او همیشه سعی دارد با تولید محصولات و خدمات از مشتریان ومخاطبان خودش حمایت کرده و در شرایط سخت همراه آن ها باشد تا کمترین سختی را متحمل شوند. این مراقبت می‌توان فیزیکی و می‌توان عاطفی باشد و محدودیتی ندارد. از ویژگی های کهن‌الگو حامی می‌توان به دلسوزی و رازداری واقعی و بدون حد مرز آن اشاره کرد. او در موقعیت‌های سنگین و دوشوار مخاطبان خود را راهنمایی می‌کند، استعداد‌ها را پرورش می‌دهد و ازخودگذشتگی بسیاری دارد. شاید بتوان گفت که کهن الگوی حامی، مادر تمام کهن‌الگو های برندسازی می‌باشد. برند های زیادی در زیرمجموعه کهن‌الگوی حامی قرار داشته که از محبوب ترین آن‌ها می‌توان به Unicef–johnson&johnson–pampers -toyota اشاره کرد. برند هایی با آرکی‌تایپ‌ حامی، یک همراه دلسوز و از خودگذشته است که به وسیله ی تولید محصول و خدماتی که درصد بالایی از کارآیی را برای مخاطبان در هرشرایطی فراهم کرده و به آن ها کمک می‌کند که به بهترین شکل ممکن به اهدافشان دست پیدا کرده و در صورت نیاز خدمات عملی به آن‌ها ارائه می‌دهد. الگوی رفتار برند های کهن‌الگوی حامی خدمت درست به مشتریان و همراهی آن ها در هر شرایطی می‌باشد.

کهن الگو دلقک: (شوخ)

کهن‌الگو شوخ یا دلقک از آن دسته کهن‌الگویی‌هایی است که کمتر کسی زیر بار می‌رود تا این آرکی‌تایپ را برای برند خود انتخاب کند. برعکس تصور بسیاری از صاحبین کسب و کار کهن‌الگو شوخ یا دلقک، قصد مسخره‌بازی و یا فرستادن پیام مسخره شدن به مخاطب خود را ندارد. کهن الگو شوخ یا دلقک در تلاش است که با ارائه محصولات و خدمات لحظات شادی را برای مخاطبین خودش بسازد. کهن الگوی دلقک یا شوخ در راستای خلق لحظات شاد همراه با لبخندی همیشگی برای مخاطبینش قدم برمی‌دارد.

از ویژگی‌های این آرکی‌تایپ می‌توان به زندگی درلحظه و خوش‌گذرانی اشاره کرد. کهن‌الگو شوخ خلاق و نوآور است، دوست دارد برای خوشحالی و طعم چشیدن لبخند‌ها در لحظات زندگی از چارچوب خود عبور کند. کهن‌الگو شوخ یا دلقک همیشه در لحظه زندگی می‌کند. به فکر آینده نیست سعی می‌کند که در همان لحظه طعم واقعی زندگی و لبخند و شادی را باهم تجربه کند. برند‌هایی با آرکتایپ دلقک سعی دارند محصولاتی تولید کرده و خدماتی ارائه دهند که برای کمترین لحظه‌هم که شده بتوانند لحظات شادی را برای مخاطبانشان بسازند و با ارائه محصولات با کیفیت و جذاب آن‌هارا برای زیستن در لحظه ترغیب کنند. این برند‌ها ساده‌ترین جزئیات زندگی را به جزئیاتی دلپذیر، جذاب تبدیل کرده و محصولات آن‌ها اغلب در زمان‌های شادی و مهمانی‌ها یا به عنوان هدیه‌ای خوشحال کننده در نظرگرفته می‌شود. Cheetoz–M&M-CoCaCola از دسته برند‌های معروف با کهن‌الگوی دلقک یا شوخ می‌باشند.

شعبده‌باز:

از دیگر کهن‌الگوهای جذاب می‌توان به آرکی‌تایپ شعبده‌باز یا جادوگر اشاره داشت. کهن الگو شعبده باز یا جادوگر به دنبال تحقق آرزو‌های مخاطبان‌ خود است. او تغییر و تحول هارا با معجزه وعده می‌دهد. شعبده باز از قوه تخیل بالا و جذابیت خاص خود برخوردار است. گروهی که کسب و کار خود را با شخصیت شعبده‌باز یا جادوگر می‌سازند کسانی هستند که دوست دارند آرزو های خود را هرچه‌ سریع‌تر محقق کنند. برند‌هایی با کهن‌الگوی جادوگر یا شعبده باز، اغلب سعی دارند محصولات و خدمات خود را به شیوه‌ای در اختیار مخاطبان خود قرار دهند که مشتریان را شگفت زده کرده و در‌های دنیای جدیدی را برای آن‌ها بگشایند. برند‌هایی با آرکی‌تایپ جادوگر و شعبده باز همانطور که از اسمش پیداست علاقه مند است که ساده‌ترین محصولات و خدمات را به شکلی برای مخاطبان خود ارائه دهد که گویی آن هارا با شعبده‌بازی و جادو ساخته و رویاهای آن‌هارا تحقق بخشیده است. از نمونه‌های برند‌های معروف با کهن‌الگوی شعبده باز می‌توان به Apple–Disney

کهن‌الگوی یاغی:

کهن‌الگوی یاغی را می‌توان جسور‌ترین آرکی‌تایپ یا کهن‌الگو برای شخصیت برند نامید. این کهن‌الگو مدام در حال شکستن ساختار‌ها و چارچوب‌هایی است که برای رسیدن به هدف او مانع شده یا رسیدن آن را به تعویق می‌اندازند. کهن‌الگو یاغی در سخت‌ترین شرایط آرامش خود را حفظ کرده و برای خروج از شرایط دشوار راه حلی پیدا می‌کند. آرکی‌تایپ یاغی شجاعتی کم‌نظیر دارد و به راحتی می‌تواند پیروزی در میدان رقبا را بدست آورد. این کهن‌الگو تاحد زیادی استقلال و آزادی دارد، نسبت به چارچوب ها واکنش نشان داده و خود را قادر به تحمل چارچوب ها و مقررات نمی‌داند. برند هایی با کهن الگوی یاغی یا سرکش، شخصیتی جسور، آزاد، قانون‌شکن، متغیر دارند. برند‌های آرکی‌تایپ یا کهن الگوی یاغی سعی دارند با ارائه خدمات و تولید محصولات حس آزادی و جسارت را در مشتریان خود بیشتر کرده و آن هارا به سمت راحتی و رهایی سوق دهند. کهن‌الگوی یاغی در تلاش است که مخاطبان خود را از وضعیتی که در آن وجود دارند رها کند. آن هارا تشویق به رهایی عناصری که کارایی ندارند می‌کند. این نوع برند‌ها برای رسیدن به اهداف خود از گذشتن و کارهایی برای رهایی از بند‌ها دریغ نکرده و هرعنصری که مانع رسیدن آن‌ها به هدف شود را زیرپا می‌گذارند. برند DieselHarley Davidson از نمونه های بارز این کهن‌الگو می‌باشند.

کهن‌الگو معصوم(بی‌گناه):

کهن‌الگوی معصوم آرکی‌تایپی شاد، وفادار و ساده‌است. این نوع آرکتایپ همیشه سعی دارد نگاه خوشبینانه به اتفاقات داشته باشد و مورد اعتماد مخاطبان خود باشد. کهن‌الگوی معصوم رفتاری روشن و واضح دارد و مسائل را به صورت شفاف بیان می‌کند.کهن‌الگو معصوم یا همان بی‌گناه همیشه قدم‌هایش را به شکلی برمی‌دارد که درصد خطا در آن به کمترین شکل خود باشد. برند هایی که کهن الگوی معصوم یا بی‌گناه را برای برند خود انتخاب می‌کنند بیشتر در دسته‌ی محصولات آرایشی، بهداشتی و مراقبتی قرار دارند. این نوع برند‌ها با مشتریان خود صادق هستند. محصولات و خدماتی که ارائه می‌دهند معمولا برای آرامش مشتریان است و و سطح زندگی آن‌‌ها را ارتقا می‌دهد. برند‌هایی که در دسته‌ی کهن‌الگوی معصوم یا بی‌گناه قرار می‌گیرند در هویت بصری برند و تبلیغات خود عاری از پیچیدگی بوده و لحن آن‌ها ساده و شفاف می‌باشند. از معروف‌ترین برند‌های دنیا با کهن‌الگوی معصوم یا بی‌گناه می‌توان به Volkswagen Nutella– dove اشاره کرد.

کهن‌الگو رئيس یا حاکم:

آرکی‌تایپ حکیم یا رئیس یکی از پرطرفدار‌ترین کهن الگو ها به شمار می‌رود. بسیاری از برند‌ها مشتاق‌اند که کهن‌الگو رئيس را برای برند خود انتخاب کنند حتی اگر رفتار، لحن و محصولات برند آن‌ها با این کهن‌الگو هم‌خوانی نداشته باشد! کهن‌الگو رئيس یا حاکم در تلاش است با ارائه خدمات و محصولات خود احساس ارزشمندی، قدرتمندی و نظم و پایداری را به آن‌ها انتقال دهد. از ویژگی‌های بارز آرکتایپ رئيس یا حاکم می‌توان به الگو، مسئول و کنترل‌گری اشاره داشت. برند هایی که کهن‌الگوی حاکم و یا رئیس را برای خود در نظر می‌گیرند از جمله‌برند های قدرتمند هستند و بسیاری از آن‌ها را می‌توان در حوزه فشن، ماشین و غیره مشاهده کرد. برند‌های حاکم سعی می کنند محصولات و خدمات خود را به شکلی ارائه دهند که در چشم مخاطبان خود قدرتمند جلوه کرده و این حس را به آن‌ها انتقال دهند. برند‌های کهن‌الگوی حاکم از ضعیف بودن و ضعف نشان دادن گریزان هستند. MercedesBenz–Rolex–calorinaherra–Chanel از برند های معروف در حوزه‌های مختلف با آرکتایپ رئيس یا حاکم هستند.

عامه‌پسند:

کهن‌الگوی عامه‌پسند و یا معمولی همانطور که از اسمش هم مشخص است ساده، و معمولی‌است. تلاش او در ارائه محصولات و خدمات رساندن پیام برابری و همدلی است. او معتقد است که همه‌ی انسان‌ها باهم برابر هستند. از تنهایی گریزانند و ترجیه می‌دهد که متعلق به یک گروه از مخاطبان خاص باشد. برند‌هایی که در زیرشاخه‌ی کهن‌الگو یا آرکی‌تایپ عامه پسند قرار دارند معمولا ساده و واقع‌گرا هستند. تبلیغات آن‌ها بیانگر عدالت در ارائه محصول و خدمات برای مخاطبان است. این برند‌ها نگاه از بالابه پایین به مشتریان خود نداشته و همه‌ی اقشار جامعه را به یک چشم نگاه می‌کنند. رفتار متواضعانه و احساس امنیت اولین عناصری است که شما در لحظه‌ی برخورد با برند هایی با کهن‌الگوی معمولی یا عامه‌پسند با آن رو به رو می‌شوید. این برند‌ها محصولاتی را تولید کرده که از قیمت قابل قبول و متوسطی برخوردار بوده و اقشار مختلف جامعه می‌توانند از آن ها استفاده کنند. KFC-IKEA–Levis را می‌توان از برند هایی با آرکی‌تایپ عامه پسند یا معمولی نام برد.

کهن‌الگو دانا:

کهن‌الگوی دانا کهن‌الگوی تعلیم دهنده در کهن‌الگو‌ها به شمار می‌رود. این آرکی‌تایپ به کمک تحلیل‌های منطقی و بررسی‌های با حساب و کتاب و خط‌کشی شده و از روی عقل و منطق می‌پردازد. کهن الگو دانا دائما درحال یادگیری و یافتن راه‌حل‌های عقلانی برای رسیدن به اهداف خود و رویارویی با چالش‌هایی که در این مسیر بر سر راه او قرار می‌گیرند است. برند‌هایی که آرکی‌تایپ دانا را برای برند خود انتخاب می کنند، معمولا کمی خشک به نظر رسیده و در مسیر خود جدی و مسمم هستند. برند‌هایی با کهن‌الگو دانا به دلیل ارائه حقایق درست و منطقی در پیش مخاطبان جایگاه ویژه و قابل احترامی دارند. از جمله برند با آرکی‌تایپ دانا می‌توان به Google و Harvard University اشاره داشت. برند‌های آرکی‌تایپ دانا معمول به دور از هیاهو و تبلیغات همه‌گانه سعی دارند که کار و خدمات خود را جلو ببرند. همیشه در حال جست و جو برای درک جهان خود و آسان کردن راه‌های رسیدن به اهداف خود هستند. معمولا افرادی که با استعداد و خلاق بوده تمایل بیشتری برای انتخاب این کهن‌الگو و ایجاد کسب و کاری با این شرایط دارند.

و